Η προσπάθεια κατανόησης για το λίπος στη διατροφή μπορεί να είναι δύσκολη, ειδικά για όποιον έχει διαβήτη. Από τη μία πλευρά, ορισμένα λιπαρά τρόφιμα – ειδικά τα τηγανητά τρόφιμα – έχουν συνδεθεί με κακές επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένου του υψηλότερου κινδύνου σοβαρών μορφών καρδιακών παθήσεων. Αλλά υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση ότι το λίπος στη διατροφή δεν είναι πάντα κακό, ειδικά μέτριες ποσότητες υγιών λιπών από πηγές όπως ξηροί καρποί, σπόροι και αβοκάντο. Επίσης, τα λιπαρά ωμέγα-3 από ψάρια και άλλες πηγές μπορεί να έχουν προστατευτική δράση έναντι του διαβήτη τύπου 1.

Ωστόσο, υπήρχαν εικασίες ότι το λίπος στη διατροφή μπορεί να παίζει ρόλο στην αύξηση βάρους σε πολλά άτομα, αυξάνοντας τον κίνδυνο αντοχής στην ινσουλίνη και του διαβήτη τύπου 2. Αλλά μια νέα ανάλυση μελετών δείχνει ότι σε γενικές γραμμές, το λίπος δεν είναι ο εχθρός όταν πρόκειται για τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 ενός ατόμου.

Φυσικά, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι λίπους στα τρόφιμα, τα οποία μπορεί να έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη, κάτι που οι ερευνητές προσπάθησαν να καταλάβουν σε μια ερευνητική ανασκόπηση και ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “PLOS Medicine”. Εξέτασαν 23 μελέτες, που διεξήχθησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη, την Ασία και την Αυστραλία και εξέτασαν τη σχέση μεταξύ της πρόσληψης λίπους των συμμετεχόντων και του κατά πόσο ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 2. Αυτές οι μελέτες συμπεριλήφθηκαν επειδή περιείχαν πληροφορίες σχετικά με την πρόσληψη ζωικού λίπους από τους συμμετέχοντες, το φυτικό λίπος, το ολικό λίπος και τους μεμονωμένους τύπους λίπους όπως κορεσμένα, μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα.

Το λίπος από φυτικές πηγές μπορεί να είναι ευεργετικό κατά του κινδύνου διαβήτη

Το κορεσμένο λίπος μπορεί να βρεθεί σε ζωικές πηγές όπως το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς και σε ορισμένες φυτικές πηγές όπως το φοινικέλαιο και το λάδι καρύδας. Τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λίπη βρίσκονται σε πολλές διαφορετικές φυτικές πηγές, όπως φυτικά έλαια, ξηροί καρποί, σπόροι και αβοκάντο, ενώ τα λιπαρά ωμέγα-3 βρίσκονται σε καρύδια, λιναρόσπορους και λιπαρά ψάρια όπως σολομός, ρέγγα και σκουμπρί.

Συνολικά, οι ερευνητές βρήκαν μόνο μια αδύναμη σχέση μεταξύ της πρόσληψης οποιουδήποτε τύπου λίπους από τους συμμετέχοντες και του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Και βάσει του σχεδιασμού των μελετών που εξέτασαν, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα ευρήματά τους “περιορίζονταν από πολύ χαμηλή έως μέτρια βεβαιότητα απόδειξης”. Παρόλα αυτά, υπήρχαν ορισμένα σημαντικά ευρήματα στην ανάλυση.

Δεν υπήρχε σχέση μεταξύ της συνολικής πρόσληψης λίπους και του κινδύνου ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2. Ωστόσο, παρατηρήθηκε ένα προστατευτικό αποτέλεσμα από την κατανάλωση περισσότερου φυτικού λίπους, ειδικά σε χαμηλά επίπεδα έως 13 γραμμάρια την ημέρα σε σύγκριση με τη χαμηλότερη πρόσληψη αυτών των λιπών. Υπήρχε επίσης μια προστατευτική επίδραση από την κατανάλωση περισσότερου κορεσμένου λίπους, σε επίπεδα άνω των 17 γραμμαρίων την ημέρα. Πιο ασθενή προστατευτικά αποτελέσματα παρατηρήθηκαν από την κατανάλωση περισσότερων πολυακόρεστων λιπαρών, έως και περίπου 5 γραμμάρια την ημέρα, και από έναν τύπο ωμέγα-3 λίπους που ονομάζεται άλφα-λινολενικό οξύ (ALA) έως περίπου 560 χιλιοστόγραμμα την ημέρα.

Οι ερευνητές προειδοποίησαν ότι η ισχύς των ευρημάτων τους περιορίστηκε από ένα ανεξήγητο υψηλό επίπεδο ασυνέπειας μεταξύ των 23 μελετών, καθώς και από το γεγονός ότι η λήψη διαφορετικών λιπών εκτιμήθηκε σε ένα ευρύ επίπεδο ομάδας τροφίμων στις μελέτες. Είναι πιθανό, λοιπόν, να υπήρχαν εκτεταμένα σφάλματα στον τρόπο υπολογισμού της πρόσληψης λίπους.

Είναι χρήσιμες οι τρέχουσες οδηγίες για τα λιπαρά;

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι σύμφωνα με τις διατροφικές οδηγίες για την πρόληψη του διαβήτη στις περισσότερες χώρες, οι άνθρωποι καλούνται να περιορίσουν την πρόσληψη ολικού λίπους και ζωικού λίπους και να επικεντρωθούν στην πρόσληψη λίπους από φυτικές πηγές. Επιπλέον, αυτές οι οδηγίες αναφέρουν ότι οι άνθρωποι πρέπει να περιορίσουν την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και αντ ‘αυτού να πάρουν αρκετά μονοακόρεστα, πολυακόρεστα και ιδιαίτερα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.

Αλλά εάν τα ευρήματα αυτής της μελέτης είναι ακριβή, δεν υπάρχει βάση για να προτείνεται στους ανθρώπους να περιορίσουν την πρόσληψη κορεσμένου λίπους για να μειώσουν τον κίνδυνο διαβήτη. Υπάρχει, επίσης, μόνο μια περιορισμένη βάση που στηρίζει τον περιορισμό πρόσληψης ζωικού λίπους ή αύξησης της πρόσληψης ωμέγα-3 λιπών πάνω από το σχετικά χαμηλό επίπεδο των 560 χιλιοστογραμμάρια ημερησίως ALA, περίπου το ήμισυ της ποσότητας που συνιστάται σήμερα για τις γυναίκες, 1,1 γραμμάρια και λιγότερο από τα μισά από τα 1,6 γραμμάρια που συνιστώνται για τους άνδρες.

Με πληροφορίες από Diabetes Self-Management