Το σκεύασμα Ozempic, που χρησιμοποιείται ως φάρμακο για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 αλλά και για απώλεια βάρους έχει βρεθεί πολλές φορές στο επίκεντρο της επικαιρότητας τελευταία.
Παγκόσμια έλλειψη εφοδιασμού, tweets σχετικά με τη χρήση του από τον Elon Musk, έγκριση για απώλεια βάρους εφήβων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ακόμη και ο παρουσιαστής των Όσκαρ Τζίμι Κίμελ αστειεύτηκε την περασμένη εβδομάδα. Ενα ερώτημα που απασχολεί πολλούς είναι εάν μπορεί να χρησιμοποιηθεί η διατροφή ως φάρμακο για να αντικατασταθούν τα φάρμακα.
Πώς λειτουργεί το Ozempic;
Το δραστικό συστατικό του Ozempic είναι η σεμαγλουτίδη, η οποία δρα προκαλώντας κορεσμό. Αυτό το αίσθημα του να είσαι ικανοποιημένος ή “γεμάτος”, καταστέλλει την όρεξη. Αυτός είναι ο λόγος που λειτουργεί για την απώλεια βάρους.
Η σεμαγλουτίδη βοηθά επίσης το πάγκρεας να παράγει ινσουλίνη, κάτι που με αυτόν τον τρόπο βοηθά στη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2. Το σώμα μας χρειάζεται ινσουλίνη για να μετακινήσει τη γλυκόζη (ή το σάκχαρο του αίματος) που παίρνουμε από τα τρόφιμα μέσα στα κύτταρα, ώστε να μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε ως ενέργεια.
Η σεμαγλουτίδη λειτουργεί μιμούμενη το ρόλο μιας φυσικής ορμόνης, που ονομάζεται GLP-1 (το πεπτίδιο-1 όπως το γλυκαγόνο) που κανονικά παράγεται ως απόκριση στην ανίχνευση θρεπτικών ουσιών όταν τρώμε. Το GLP-1 είναι μέρος της οδού σηματοδότησης που λέει στο σώμα σας ότι έχετε φάει και προετοιμάστε το να χρησιμοποιήσει την ενέργεια που προέρχεται από το φαγητό σας.
Μπορεί το φαγητό να το κάνει αυτό;
Οπως εξηγεί δημοσίευμα του Medical Xpress, τα θρεπτικά συστατικά που πυροδοτούν την έκκριση GLP-1 είναι μακροθρεπτικά συστατικά – απλά σάκχαρα (μονοσακχαρίτες), πεπτίδια και αμινοξέα (από πρωτεΐνες) και λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (από λίπη και παράγονται επίσης από καλά βακτήρια του εντέρου). Υπάρχουν πολλά από αυτά τα μακροθρεπτικά συστατικά σε ενεργειακά πυκνά τρόφιμα, τα οποία τείνουν να είναι τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά ή σάκχαρα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό. Υπάρχουν ενδείξεις ότι επιλέγοντας τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αυτά τα θρεπτικά συστατικά, τα επίπεδα GLP-1 μπορούν να αυξηθούν.
Αυτό σημαίνει ότι μια υγιεινή διατροφή, υψηλή σε θρεπτικά συστατικά που διεγείρουν το GLP-1 μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα GLP-1. Αυτό μπορεί να είναι τροφές με καλά λιπαρά, όπως αβοκάντο ή ξηροί καρποί, ή πηγές άπαχης πρωτεΐνης όπως τα αυγά. Και τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζυμώσιμες ίνες, όπως τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τροφοδοτούν τα βακτήρια του εντέρου μας, τα οποία στη συνέχεια παράγουν λιπαρά οξέα μικρής αλυσίδας ικανά να πυροδοτήσουν την έκκριση GLP-1.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι δίαιτες πλούσιες σε λιπαρά, πλούσιες σε φυτικές ίνες και υψηλή πρωτεΐνη μπορούν να σας βοηθήσουν να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο η αλλαγή διατροφής αποτελεί μέρος τόσο της διαχείρισης του βάρους όσο και του διαβήτη τύπου 2.
Οχι τόσο απλά …
Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητα τόσο απλό για όλους. Αυτό το σύστημα σημαίνει επίσης ότι όταν κάνουμε δίαιτα και περιορίζουμε την πρόσληψη ενέργειας, πεινάμε περισσότερο. Και για μερικούς ανθρώπους αυτό το “σημείο ορισμού” για το βάρος και την πείνα μπορεί να είναι διαφορετικό.
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα GLP-1, ιδιαίτερα μετά τα γεύματα, είναι χαμηλότερα σε άτομα με παχυσαρκία. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε μειωμένη παραγωγή GLP-1 ή αυξημένη διάσπαση. Οι υποδοχείς που το ανιχνεύουν μπορεί επίσης να είναι λιγότερο ευαίσθητοι ή μπορεί να υπάρχουν λιγότεροι υποδοχείς. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται σε διαφορές στα γονίδια που κωδικοποιούν το GLP-1, τους υποδοχείς ή μέρη των οδών που ρυθμίζουν την παραγωγή. Αυτές οι γενετικές διαφορές είναι κάτι που δεν μπορούμε να αλλάξουμε.
Είναι, λοιπόν, οι ενέσεις Ozempic η ευκολότερη λύση;
Ενώ η δίαιτα και τα φάρμακα μπορούν και τα δύο να λειτουργήσουν, και τα δύο έχουν τις προκλήσεις τους. Φάρμακα όπως το Ozempic μπορεί να έχουν παρενέργειες όπως ναυτία, έμετο, διάρροια και προβλήματα σε άλλα όργανα. Επιπλέον, όταν σταματήσετε να το παίρνετε, τα συναισθήματα της κατασταλμένης όρεξης θα αρχίσουν να εξαφανίζονται και οι άνθρωποι θα αρχίσουν να αισθάνονται πεινασμένοι στα παλιά τους επίπεδα. Εάν έχετε χάσει πολλά κιλά γρήγορα, μπορεί να αισθάνεστε ακόμα πιο πεινασμένοι από πριν.
Οι διατροφικές αλλαγές έχουν πολύ λιγότερους κινδύνους όσον αφορά στις παρενέργειες, αλλά τα αποτελέσματα θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο και προσπάθεια.
Στην πολυάσχολη σύγχρονη κοινωνία μας, το κόστος, οι χρόνοι, οι δεξιότητες, η προσβασιμότητα και άλλες πιέσεις μπορεί επίσης να αποτελούν εμπόδια για την υγιεινή διατροφή, το αίσθημα κορεσμού και τα επίπεδα ινσουλίνης.
Οι διαιτητικές και φαρμακευτικές λύσεις δίνουν συχνά έμφαση στο άτομο να κάνει αλλαγές για να βελτιώσει τα αποτελέσματα της υγείας του, αλλά οι συστημικές αλλαγές που μειώνουν τις πιέσεις και τα εμπόδια που δυσκολεύουν την υγιεινή διατροφή (όπως η μείωση εβδομάδων εργασίας ή η αύξηση του κατώτατου μισθού) είναι πολύ πιο πιθανό να κάνουν μια διαφορά.
Είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε ότι το βάρος είναι μόνο ένα μέρος της εξίσωσης υγείας. Εάν καταστέλλετε την όρεξή σας αλλά διατηρείτε μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε μικροθρεπτικά συστατικά, θα μπορούσατε να χάσετε βάρος αλλά όχι να αυξήσετε την πραγματική σας τροφή. Επομένως, συμπεραίνει το δημοσίευμα του Medical Xpress, απαιτείται υποστήριξη για τη βελτίωση των διατροφικών επιλογών, ανεξάρτητα από τη χρήση φαρμάκων ή την απώλεια βάρους, για πραγματικές βελτιώσεις στην υγεία.