Το να πηγαίνετε για ύπνο αργά το βράδυ μπορεί να έχει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία σας. Μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι οι «κουκουβάγιες» που πέφτουν για ύπνο αργά και ξυπνούν αργά αντιμετωπίζουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη από ό,τι τα «πρωινά πουλιά». Σε μια ανάλυση που περιελάμβανε περισσότερα από 63.000 άτομα και δημοσιεύθηκε στο Annals of Internal Medicine, διαπιστώθηκε ότι οι «βραδινοί τύποι» είχαν 72% μεγαλύτερο κίνδυνο διαβήτη.
Ήταν, επίσης, πιο πιθανό να πίνουν αλκοόλ σε υψηλότερες ποσότητες, να έχουν δίαιτα χαμηλής ποιότητας, να κοιμούνται λιγότερες ώρες τη νύχτα και να είναι καπνιστές. Επιπλέον, τα ποσοστά βάρους, ΔΜΣ και σωματικής τους δραστηριότητας ήταν πιο πιθανό να βρίσκονται σε ανθυγιεινό εύρος, σύμφωνα με δημοσίευμα του diabetesdaily.com.
«Συνολικά, οι ξενύχτηδες είχαν 54% περισσότερες πιθανότητες να έχουν έναν ανθυγιεινό τρόπο ζωής σε σύγκριση με τα πρώιμα πουλιά», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Sina Kianersi, PhD, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Brigham and Women’s Hospital και το Harvard Medical School στη Βοστώνη. «Αφού λάβουμε υπόψη παράγοντες υγείας όπως το βάρος, η σωματική δραστηριότητα και η διατροφή, ωστόσο, ο κίνδυνος διαβήτη μειώνεται από 72% σε 19%. Αυτό σημαίνει ότι μεγάλο μέρος του αυξημένου κινδύνου οφείλεται στις ανθυγιεινές συνήθειές τους».
Οι ίδιες οι συνήθειες ύπνου μπορεί να επηρεάσουν κινδύνους για την υγεία
Ωστόσο, ο κατά 19% μεγαλύτερος κίνδυνος διαβήτη λόγω ανθυγιεινών συνηθειών εξακολουθεί να είναι σημαντικός, σύμφωνα με τον ίδιο. Το αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι άλλοι παράγοντες, όπως τα ίδια τα πρότυπα ύπνου και η επίδρασή τους στον μεταβολισμό και τις ορμόνες, μπορεί να συμβάλλουν στον κίνδυνο διαβήτη.
Για τον Sun Kim, MD, ενδοκρινολόγο και αναπληρωτή καθηγητή ιατρικής στο Stanford Medicine στην Καλιφόρνια, τα ευρήματα υποστηρίζουν προηγούμενες έρευνες που δείχνουν μια σχέση μεταξύ του ίδιου του ύπνου και των αποτελεσμάτων υγείας.
«Η μικρή διάρκεια ύπνου και/ή η στέρηση ύπνου έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη», λέει ο Δρ Kim, ο οποίος δεν συμμετείχε σε αυτή τη μελέτη. «Αν και οι μηχανισμοί διερευνώνται ακόμη, ο σύντομος ύπνος μπορεί να αυξήσει τις ορμόνες για την όρεξη και το στρες και να αυξήσει τη φλεγμονή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη, έναν γνωστό μηχανισμό που επιδεινώνει τον έλεγχο της γλυκόζης».
Πώς οι προτιμήσεις ύπνου κάνουν τη διαφορά – «Βραδινοί τύποι» και κίνδυνος
Για αυτή τη μελέτη, οι επιστήμονες προσπάθησαν να κατανοήσουν πώς οι προτιμήσεις ύπνου μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο διαβήτη. Κάθε άτομο έχει μια φυσική κλίση για το πότε προτιμά να κοιμάται που ονομάζεται «χρονότυπος». Οι χρονότυποι επηρεάζονται από τη γενετική και καθοδηγούνται από τους κιρκάδιους ρυθμούς, τις φυσικές διαδικασίες του σώματος που καθοδηγούνται από το φως και το σκοτάδι κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 24 ωρών.
Ο Kianersi και η ομάδα του εξέτασαν δεδομένα από 63.676 γυναίκες νοσοκόμες (ηλικίας 45 έως 62 ετών) που ανέφεραν οι ίδιες τον χρονότυπο και τους παράγοντες υγείας τους, όπως η ποιότητα της διατροφής, το βάρος και ο δείκτης μάζας σώματος, ο χρόνος ύπνου, οι συμπεριφορές καπνίσματος, η χρήση αλκοόλ, η σωματική δραστηριότητα και το οικογενειακό ιστορικό διαβήτη.
Οι συμμετέχουσες, οι οποίες παρακολουθήθηκαν για οκτώ χρόνια, δεν είχαν ιστορικό καρκίνου, καρδιαγγειακής νόσου ή διαβήτη στο σημείο έναρξης της μελέτης το 2009.
Αποτελέσματα μελέτης
Λίγο περισσότερες από 1 στους 10 ανέφεραν ότι είχαν χρονοτύπο «σίγουρης βραδινής» και περίπου το 35% ανέφερε ότι είχε χρονοτύπο «σίγουρη πρωινή». Ο υπόλοιπος πληθυσμός, περίπου ο μισός, χαρακτηρίστηκε ως «ενδιάμεσος», που σημαίνει ότι δεν ταυτίστηκε ούτε ως πρωϊνός ούτε ως βραδινός ή ότι ήταν λίγο περισσότερο ο ένας από τον άλλο.
Οι συγγραφείς της μελέτης σημείωσαν ότι μεταξύ των συμμετεχουσών με τον πιο υγιεινό τρόπο ζωής, μόνο το 6% είχαν βραδινούς χρονότυπους, ενώ μεταξύ εκείνων με τον πιο ανθυγιεινό τρόπο ζωής, το 25% ήταν βραδινοί χρονοτύποι. Βρήκαν επίσης τη συσχέτιση μεταξύ του βραδινού χρονότυπου και του κινδύνου διαβήτη μόνο σε εκείνες τις νοσοκόμες που δούλευαν καθημερινές βάρδιες και όχι σε εκείνες που δούλευαν τη νύχτα.
Οι συγγραφείς θεωρούν ότι αυτή η συσχέτιση μπορεί να οφείλεται σε χρονοδιαγράμματα εργασίας που δεν ευθυγραμμίζονται με τον χρονότυπο ενός ατόμου. Ο αυξημένος κίνδυνος διαβήτη, λοιπόν, μπορεί να εξηγηθεί από μια αναντιστοιχία μεταξύ του χρονότυπου και του χρόνου εργασίας και όχι του ίδιου του χρονότυπου.
Εάν επιτρέπεται στους βραδινούς χρονοτύπους να κοιμούνται και να ξυπνούν πιο κοντά στο κιρκάδιο ρολόι τους – για παράδειγμα, κάνοντας βραδινή βάρδια αντί για πρωινή βάρδια – αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα πιο σταθερό πρόγραμμα που ταιριάζει καλύτερα με τον κιρκάδιο χρόνο ύπνου και αφύπνισης, πρόσθεσε η Fiona Barwick , PhD, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστημών με ειδίκευση στην ιατρική του ύπνου στο Stanford Health Care στο Redwood City της Καλιφόρνια.