Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD), που σχετίζεται με σημαντική ηπατική βλάβη, εμφανίζεται σε περίπου 25% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ο εκτιμώμενος επιπολασμός της στους ενήλικες προβλέπεται να φτάσει το 33,5% έως το 2030, θέτοντας μια σοβαρή παγκόσμια απειλή για τη δημόσια υγεία.
Με ισχυρή συσχέτιση με τον διαβήτη τύπου 2 και τα μεταβολικά σύνδρομα, η επίπτωση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος αυξάνεται παράλληλα με τον επιπολασμό του διαβήτη και της παχυσαρκίας. Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος και οι επιπλοκές της, συμπεριλαμβανομένης της μη αλκοολικής στεατοηπατίτιδας (NASH) και της κίρρωσης, επηρεάζουν τη λειτουργία του ήπατος και σχετίζονται με άλλες συστηματικές ασθένειες, όπως η καρδιαγγειακή νόσο και η χρόνια νεφρική νόσο. Αρκετές μελέτες μεγάλης κοόρτης διαπίστωσαν επίσης ότι η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος συσχετίστηκε με κίνδυνο καρκίνου.
Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Μαρία Καπαρέλου και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας), ανασκοπούν τα πρόσφατα δεδομένα. Σε πρόσφατη μελέτη των Mantovani και Karl διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος είχαν 1,2 έως 15 φορές υψηλότερο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του ήπατος και του γαστρεντερικού συστήματος. Η μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα που προκαλείται από τη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος έχει αναδειχθεί ως η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο του ήπατος, ξεπερνώντας τον ιό της ηπατίτιδας Β και C.
Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος και μείωση της ηλικίας
Πρέπει να σημειώσουμε ότι η ηλικία διάγνωσης της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (NAFLD) μειώνεται. Μεταξύ των ασθενών με θανάτους που σχετίζονται με χρόνια ηπατική νόσο, το ένα τρίτο εμφάνισε μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος σε ηλικία μικρότερη των 30 ετών.
Οι ερευνητές Mantovani και Karl, σε πρόσφατη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό JAMA, υπέθεσαν ότι η νεότερη ηλικία διάγνωσης της NAFLD θα συνδεόταν με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου. Ως εκ τούτου, αυτή η μελέτη διερεύνησε τη σχέση μεταξύ της ηλικίας της νεοεμφανιζόμενης μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος και του κινδύνου όλων των τύπων καρκίνου σε μια μεγάλη προοπτική μελέτη.
Μεταξύ 63696 συμμετεχόντων (μέση ηλικία 51,37 έτη· 10932 γυναίκες [17,2%] και 52764 άνδρες [82,8%]), 31848 άτομα είχαν μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος και 31848 άτομα ήταν στην ομάδα ελέγχου. Κατά τη διάρκεια μιας μέσης παρακολούθησης 10,16 ετών, 2415 ασθενείς διαγνώστηκαν με καρκίνο.
Σε σύγκριση με την αντίστοιχη ομάδα, οι ασθενείς ηλικίας μικρότερης των 45 ετών στη διάγνωση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος εμφάνισαν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και καθώς η ηλικία έναρξης της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος αυξανόταν, ο κίνδυνος καρκίνου μειώθηκε. Μεταξύ των ασθενών ηλικίας κάτω των 45 ετών στη διάγνωση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, οι καρκίνοι ήταν κυρίως καρκίνοι του πεπτικού συστήματος και του πνεύμονα.
Αυτή η μελέτη κοόρτης βρήκε μια συσχέτιση μεταξύ μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος και αυξημένου κινδύνου καρκίνου, ιδιαίτερα σε ασθενείς με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος πρώιμης έναρξης. Η αυξανόμενη επίπτωση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος στους νεότερους πληθυσμούς υπογραμμίζει την υποεκτίμηση των επιβλαβών αποτελεσμάτων που σχετίζονται με αυτήν την πάθηση. Τα ευρήματά σε αυτή τη μελέτη υποδηλώνουν ότι ο έγκαιρος έλεγχος και η παρέμβαση για την αντιμετώπιση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της εμφάνισης καρκίνων που σχετίζονται με τη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος.