“Μου έδωσαν τρία φάρμακα. Τα δύο πρώτα δεν λειτούργησαν καθόλου σε εμένα. Στην πραγματικότητα, ένα από αυτά με έκανε να νιώσω ακόμη χειρότερα. Ευτυχώς, από την πρώτη στιγμή που πήρα το τρίτο φάρμακο, ένιωσα διαφορετικά — είχα περισσότερη ενέργεια και ήξερα ότι ήταν το σωστό φάρμακο για μένα. Το λαμβάνω ακόμη και σήμερα και μπορώ να ασχοληθώ με όλα τα αθλήματα που αγαπώ”. Αυτά είναι τα λόγια ενός Βρετανού ασθενούς με διαβήτη ονόματι Tim Keehner, ο οποίος συμμετείχε σε ένα ασυνήθιστο πείραμα. Είχε σχεδιαστεί για να διερευνήσει εάν τα άτομα με διαβήτη τύπου 2, και όχι οι γιατροί τους, ήταν σε θέση να επιλέξουν τα καλύτερα φάρμακα για τον διαβήτη.

Το πείραμα διεξήχθη από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ στη νοτιοδυτική Αγγλία και η έκθεσή τους, η οποία δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό Nature Medicine, χρηματοδοτήθηκε από το Medical Research Council, έναν βρετανικό οργανισμό που υποστηρίζει ένα ευρύ φάσμα ιατρικής έρευνας.

Πώς έγινε το πείραμα

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Diabetes Self – Management, οι ερευνητές συγκέντρωσαν 448 άτομα με διαβήτη τύπου 2 και συνταγογράφησαν τρία δημοφιλή φάρμακα για τον διαβήτη (πιογλιταζόνη 30 mg, σιταγλιπτίνη 100 mg και καναγλιφλοζίνη 100 mg). Επρεπε να τα λαμβάνουν διαδοχικά σε καθημερινή βάση για 16 εβδομάδες. Καθώς η μελέτη προχωρούσε, οι ερευνητές παρακολούθησαν την επίδραση κάθε φαρμάκου στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και το βάρος των συμμετεχόντων και τεκμηρίωσαν τυχόν παρενέργειες.

Αφού οι συμμετέχοντες είχαν δοκιμάσει και τα τρία φάρμακα για 16 εβδομάδες ο καθένας, ερωτήθηκαν ποιο από αυτά προτιμούσαν και τους δόθηκε η επιλογή να επιλέξουν αυτό που πίστευαν ότι τους λειτουργούσε καλύτερα. Τα δεδομένα έδειξαν ότι και τα τρία φάρμακα ήταν περίπου εξίσου αποτελεσματικά στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, αλλά τα άτομα εξέφρασαν σαφείς προτιμήσεις. Συνολικά, 175 άτομα (38%) προτιμούσαν την καναγλιφλοζίνη, 158 άτομα (35%) επέλεξαν τη σιταγλιπτίνη και 115 άτομα (25%) προτίμησαν την πιογλιταζόνη. Οι προτιμήσεις των ασθενών για φάρμακα βασίστηκαν όχι μόνο στην αποτελεσματικότητα του φαρμάκου στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα τους, αλλά και επειδή, για τους ίδιους, το επιλεγμένο φάρμακο είχε λιγότερες παρενέργειες.

Οφέλη από το να επιλέγουν οι ασθενείς μόνοι τους φάρμακα για τον διαβήτη

Οι συγγραφείς τόνισαν ότι επειδή ένας μεγαλύτερος αριθμός ασθενών προτιμούσε την καναγλιφλοζίνη, οι γιατροί μπορεί να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι όλοι οι ασθενείς θα έπρεπε να χρησιμοποιούν αυτό το φάρμακο, αλλά σαφώς η έρευνά τους έδειξε ότι αυτό δεν συνέβη. “Όταν οι προσεγγίσεις ακριβείας δεν προβλέπουν μια ξεκάθαρη βέλτιστη θεραπεία για ένα άτομο, το να επιτραπεί στους ασθενείς να δοκιμάσουν πιθανά κατάλληλα φάρμακα προτού επιλέξουν μακροχρόνια θεραπεία, θα μπορούσε να είναι μια πρακτική εναλλακτική λύση στη βελτιστοποίηση της θεραπείας για τον διαβήτη τύπου 2”.

Όπως σχολίασε η επικεφαλής συγγραφέας Beverley Shields, PhD, “η λήψη της σωστής θεραπείας για τον διαβήτη είναι θεμελιώδους σημασίας για την επίτευξη των καλύτερων αποτελεσμάτων και τη διατήρηση της καλής ποιότητας ζωής. Η μελέτη μας είναι η πρώτη που προσκαλεί άτομα με διαβήτη τύπου 2 να δοκιμάσουν κοινά φάρμακα διαδοχικά, για να δουν ποιο λειτουργεί καλύτερα.

Είναι ενδιαφέρουσα η διαπίστωσή μας ότι η θεραπεία που επέλεγαν οι άνθρωποι ήταν συνήθως αυτή που τους έδινε τον καλύτερο έλεγχο του σακχάρου στο αίμα – ακόμη και πριν μάθουν αυτά τα αποτελέσματα”. Ο Andrew Tym Hattersley, CBE, καθηγητής Μοριακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ που επέβλεψε το έργο δήλωσε: “Αυτή είναι η πρώτη μελέτη στην οποία ο ίδιος ασθενής δοκίμασε τρεις διαφορετικούς τύπους φαρμάκων που μειώνουν τη γλυκόζη, δίνοντάς του τη δυνατότητα να συγκρίνει απευθείας και μετά να επιλέξει ποιο είναι το καλύτερο για αυτόν. Έχουμε δείξει ότι η εφαρμογή της επιλογής των ασθενών οδηγεί σε καλύτερο έλεγχο της γλυκόζης και λιγότερες παρενέργειες από οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση. Όταν δεν είναι σαφές ποιο φάρμακο είναι καλύτερο να χρησιμοποιηθεί, τότε οι ασθενείς θα πρέπει να δοκιμάσουν πριν το επιλέξουν. Παραδόξως, αυτή η προσέγγιση δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ πριν”.