Εάν έχετε διαβήτη, γνωρίζετε ήδη ότι πρέπει να παρακολουθείτε πολύ προσεκτικά πόση ζάχαρη τρώτε. Αυτό που μπορεί να είναι λιγότερο προφανές είναι η σχέση μεταξύ της κατανάλωσης ζάχαρης και της ποιότητας του ύπνου. Ζάχαρη, κακός ύπνος και διαβήτης είναι ένα τρίπτυχο που θέλει προσοχή.

Ο ύπνος είναι σημαντικός για τα άτομα με διαβήτη. Ο κακός ύπνος αυξάνει την αντίσταση στην ινσουλίνη. Επίσης, όταν είναι χρόνιος, συνδέεται με κάθε είδους αρνητικά αποτελέσματα για την υγεία. Την ίδια ώρα, μια κακή νύχτα ύπνου φαίνεται να μας κάνει να λαχταράμε το πρόχειρο φαγητό με ζάχαρη. Δηλαδή ακριβώς το φαγητό που κάνει τον διαβήτη ακόμα πιο δύσκολο στη διαχείριση.

Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Brigham Young είναι απλώς η πιο πρόσφατη από πολλές που διαπίστωσαν ότι υπάρχει μια πολύ πραγματική σχέση μεταξύ της πρόσληψης ζάχαρης και του ανεπαρκούς ύπνου. Σε αυτό το πείραμα, 93 έφηβοι τυχαιοποιήθηκαν σε πέντε συνεχόμενες νύχτες υγιεινού ύπνου (9,5 ώρες) ή σύντομο ύπνο (6,5 ώρες). Οι ερευνητές στη συνέχεια παρακολούθησαν τι έτρωγαν.

Οι έφηβοι με λιγότερο ύπνο κατέληξαν να τρώνε περισσότερη ζάχαρη, περισσότερους υδατάνθρακες, περισσότερα ζαχαρούχα ποτά και λιγότερα φρούτα και λαχανικά. Το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς μεταξύ των δύο ομάδων αποδόθηκε στα σνακ αργά το βράδυ. Η μελέτη δεν σχεδιάστηκε για να εξηγήσει γιατί οι εξαντλημένοι έφηβοι έτρωγαν περισσότερα σνακ. Ο κύριος συγγραφέας της υπέθεσε ότι “οι κουρασμένοι έφηβοι αναζητούν γρήγορες εκρήξεις ενέργειας για να τους κρατήσουν μέχρι να πάνε για ύπνο”.

Η έλλειψη ύπνου οδηγεί σε υπερκατανάλωση τροφής

Πολλές άλλες παρόμοιες μελέτες έχουν διεξαχθεί και έχουν διαπιστώσει ότι η έλλειψη ύπνου οδηγεί τόσο στην υπερκατανάλωση τροφής όσο και στην προτίμηση τροφών με περισσότερες θερμίδες.

Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι ο κακός ύπνος κάνει τον μεταβολισμό να λειτουργεί λιγότερο αποτελεσματικά. Μια μικρή μελέτη του 2010 πήρε 10 υπέρβαρους ενήλικες και τους ζήτησε να ακολουθήσουν την ίδια δίαιτα για δύο εβδομάδες. Στους μισούς είπαν να κοιμούνται 5,5 ώρες τη νύχτα, στους άλλους μισούς 8,5 ώρες. Είναι αξιοσημείωτο ότι τα άτομα που έκαναν δίαιτα και κοιμόντουσαν άφθονα έχασαν 55% περισσότερο λίπος σε σχέση με την ομάδα που στερούνταν ύπνου. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι η έλλειψη επαρκούς ύπνου μπορεί πραγματικά να υπονομεύσει την προσπάθεια απώλειας βάρους.

Οδηγεί η κακή διατροφή σε κακό ύπνο;

Φαίνεται ξεκάθαρο ότι η έλλειψη ύπνου ωθεί τους ανθρώπους να κάνουν ανθυγιεινές επιλογές τροφίμων. Λειτουργεί και αντίστροφα; Η κακή διατροφή μειώνει την ποιότητα του ύπνου;

Οι επιστήμονες φαίνεται ότι έδωσαν κάπως λιγότερη προσοχή σε αυτό το ερώτημα. Τουλάχιστον μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, χαμηλές φυτικές ίνες και υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα συσχετίστηκαν με ελαφρύ ύπνο και συχνότερη νυχτερινή διέγερση. Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι “είναι πιθανό ότι μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, με μειωμένη πρόσληψη σακχάρων και άλλων υδατανθράκων χωρίς ίνες, να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τη βελτίωση του βάθους του ύπνου σε άτομα με κακό ύπνο”.

Αν είναι αλήθεια ότι το κακό φαγητό οδηγεί σε κακό ύπνο, υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχει ένας φαύλος κύκλος. Ο κακός ύπνος μας κάνει να πιάνουμε ανθυγιεινά τρόφιμα, τα οποία απλώς προκαλούν περισσότερο κακό ύπνο. Για τα άτομα με διαβήτη, αυτό φαίνεται ακόμη πιο πιθανό να ισχύει. Με δεδομένο τον τρόπο που οι μη βέλτιστες διατροφικές επιλογές μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα διαχείρισης της γλυκόζης τη νύχτα.

Χρειάζεται περισσότερη μελέτη για να εξακριβωθεί η συσχέτιση με την αιτιώδη συνάφεια και να γίνει κατανοητό εάν οι μη βέλτιστες συνήθειες ύπνου προκαλούν μη βέλτιστες διατροφικές συνήθειες ή το αντίστροφο ή και τα δύο. Αλλά στο μεταξύ, δεν πρέπει να εκπλήσσει το γεγονός ότι τόσες πολλές έρευνες σχετικά με τις συνήθειες ύπνου και τις δίαιτες, είτε εξετάζουν παιδιά σχολικής ηλικίας από τη Δανία είτε μεσήλικες Γιαπωνέζες, διαπιστώνουν ότι η κακή διατροφή και ο κακός ύπνος πάνε “χέρι-χέρι”.

Κακός ύπνος και διαβήτης

Φυσικά, τα άτομα με διαβήτη πρέπει πάντα να σκέφτονται και το σάκχαρό τους. Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα συσχετίζεται επίσης με τον κακό ύπνο, ακόμη και σε άτομα χωρίς διαβήτη. Οι κακές συνήθειες ύπνου διακόπτουν ένα σύνθετο φάσμα ορμονικών και μεταβολικών αλλαγών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αυξημένη φλεγμονή και αντίσταση στην ινσουλίνη. Και τα δύο μπορούν να βοηθήσουν στην πρόκληση υψηλού σακχάρου στο αίμα.

Η αιτιολογία φαίνεται να πηγαίνει και προς τις δύο κατευθύνσεις και εδώ, καθώς το υψηλό σάκχαρο στο αίμα και η αντίσταση στην ινσουλίνη πιστεύεται ότι συμβάλλουν σε κοινά προβλήματα ύπνου, όπως η υπνική άπνοια.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ινστιτούτου Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφρικών Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών, υπάρχουν ελάχιστες άμεσες ενδείξεις ότι η βελτίωση του ύπνου μπορεί να οδηγήσει άμεσα σε βελτίωση του μεταβολισμού της γλυκόζης. Αλλά το θέμα έχει γίνει πρόσφατα ένας τομέας έντονου ενδιαφέροντος. “Η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων που βελτιστοποιούν τον ύπνο και την κιρκαδική λειτουργία για την πρόληψη της ανάπτυξης ή τη μείωση της σοβαρότητας αυτών των μεταβολικών διαταραχών πρέπει να αξιολογηθούν επειγόντως”, αναφέρουν.

Με πληροφορίες από diabetes daily