Καρδιοπάθειες και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Αν και οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι η σωματική δραστηριότητα, το υγιές σωματικό βάρος και ο ποιοτικός ύπνος είναι βασικά μέτρα πρόληψης, η διατροφή παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο. Μια διατροφή πλούσια σε φυτικά τρόφιμα, όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής και όσπρια, ενισχύει την υγεία της καρδιάς και τη ρύθμιση του σακχάρου. Υπάρχει όμως και ένα λιγότερο γνωστό στοιχείο που αξίζει προσοχής: οι φυτοστερόλες.

Οι φυτοστερόλες είναι φυσικά φυτικά συστατικά που εμποδίζουν την απορρόφηση της χοληστερίνης στο έντερο, βοηθώντας στη μείωση της LDL («κακής») χοληστερίνης. Νέα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της American Society for Nutrition στο Ορλάντο ανέδειξαν τη θετική τους επίδραση στη μεταβολική και καρδιαγγειακή υγεία.

Πώς διεξήχθη η μελέτη;

Η ανάλυση περιλάμβανε δεδομένα από τρεις μεγάλες μελέτες με περισσότερους από 200.000 ενήλικες επαγγελματίες υγείας στις ΗΠΑ, με παρακολούθηση έως και 36 χρόνια. Με βάση διατροφικά ερωτηματολόγια, υπολογίστηκε η ημερήσια πρόσληψη φυτοστερολών (όπως βήτα-σιτοστερόλη, καμπεστερόλη και στιγμαστερόλη) και οι συμμετέχοντες ταξινομήθηκαν σε πέντε κατηγορίες.

Επιπλέον, οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος από πάνω από 11.000 συμμετέχοντες, εξετάζοντας βιοδείκτες σχετικούς με τη ρύθμιση της ινσουλίνης, τη φλεγμονή και τη συνολική μεταβολική υγεία. Άλλα 40.000 δείγματα χρησιμοποιήθηκαν για τη μελέτη βιοδεικτών που σχετίζονται με διαβήτη τύπου 2 και καρδιοπάθειες. Τέλος, σε 465 άτομα αναλύθηκε η σύσταση του μικροβιώματός τους, με στόχο την κατανόηση της επίδρασης των φυτοστερολών στο έντερο.

Τι έδειξε η μελέτη;

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Όσοι ανήκαν στην ομάδα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση φυτοστερολών είχαν:

• 9% μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιοπάθειας
• 8% χαμηλότερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν τις μικρότερες ποσότητες

Επιπλέον, διαπιστώθηκε σύνδεση της αυξημένης κατανάλωσης φυτοστερολών με:

• Καλύτερη ρύθμιση της ινσουλίνης
• Μείωση της φλεγμονής
• Υγιέστερο μεταβολικό προφίλ

Όσον αφορά το μικροβίωμα του εντέρου, είδη όπως το Faecalibacterium prausnitzii σχετίστηκαν με τη μετατροπή φυτοστερολών σε ευεργετικούς μεταβολίτες, ενισχύοντας έτσι την προστατευτική τους δράση.

Περιορισμοί της μελέτης

Η μελέτη είναι παρατηρητική και δεν αποδεικνύει αιτιώδη σχέση. Η συλλογή διατροφικών δεδομένων έγινε μέσω ερωτηματολογίων, και οι συμμετέχοντες ήταν κυρίως επαγγελματίες υγείας, γεγονός που μπορεί να επηρεάζει τη γενίκευση των συμπερασμάτων. Επιπλέον, οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες κατά τη διάρκεια των 36 ετών δεν λήφθηκαν πλήρως υπόψη. Τέλος, τα ευρήματα δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί σε επιστημονικό περιοδικό με αξιολόγηση από ομοτίμους.

Πώς να εφαρμόσετε τα ευρήματα στην καθημερινότητα

Εάν επιδιώκεις να μειώσεις τον κίνδυνο διαβήτη και καρδιοπάθειας, μπορείς να εντάξεις τρόφιμα πλούσια σε φυτοστερόλες στην καθημερινή σου διατροφή:

• Ξηροί καρποί (αμύγδαλα, καρύδια, φιστίκια)
• Σπόροι (λιναρόσπορος, ηλιόσπορος)
• Όσπρια (φακές, ρεβίθια)
• Φρούτα (πορτοκάλια, μήλα, αβοκάντο)
• Λαχανικά (μπρόκολο, καρότα, λαχανάκια Βρυξελλών)
• Δημητριακά ολικής άλεσης (βρώμη, κριθάρι, κινόα)
• Φυτικά έλαια (ελαιόλαδο, ηλιέλαιο, κραμβέλαιο)

Απλές αλλαγές, όπως να προσθέτεις σπόρους σε σαλάτες ή να επιλέγεις ψωμί ολικής άλεσης, μπορούν να έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη.

Συμπέρασμα

Η νέα αυτή μελέτη υπογραμμίζει τον ρόλο των φυτοστερολών στην υποστήριξη της καρδιαγγειακής και μεταβολικής υγείας. Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα, η ένταξη φυτικών τροφών με φυτοστερόλες αποτελεί μια απλή και ασφαλή προσέγγιση πρόληψης χρόνιων παθήσεων.

Πηγή: www.eatingwell.com