Ο διαβήτης δεν είναι μόνο μια μεταβολική διαταραχή. Είναι μια καθημερινή πρόκληση που απαιτεί συνεχή παρακολούθηση, προσαρμογές και αυτοέλεγχο. Αυτό το βάρος, όταν παραμένει για χρόνια, μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογική εξάντληση, άγχος και κατάθλιψη.
Η αθέατη πλευρά του διαβήτη
Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν καταθλιπτικά συμπτώματα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Η κατάθλιψη όμως, δεν αντιμετωπίζεται ως εξίσου σημαντική με τις σωματικές επιπλοκές — και αυτό είναι ένα σοβαρό λάθος.
Πώς συνδέεται ο διαβήτης με την κατάθλιψη;
- Βιολογικά: Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου προκαλούν φλεγμονές και χημικές ανισορροπίες στον εγκέφαλο.
- Συμπεριφορικά: Ο διαρκής έλεγχος της γλυκόζης, οι περιορισμοί στη διατροφή και ο φόβος επιπλοκών επηρεάζουν την αυτοεκτίμηση.
- Κοινωνικά: Η απομόνωση ή η έλλειψη κατανόησης από το περιβάλλον μπορεί να επιτείνουν τα αρνητικά συναισθήματα.
Σημάδια που δεν πρέπει να αγνοούνται
- Συνεχές αίσθημα κόπωσης, χωρίς σωματική εξήγηση
- Απώλεια ενδιαφέροντος για καθημερινές δραστηριότητες
- Αλλαγές στον ύπνο ή στην όρεξη
- Αίσθημα ενοχής ή ανικανότητας
- Απόσυρση από το κοινωνικό περιβάλλον
Η ψυχική υγεία είναι μέρος της θεραπείας
Η αντιμετώπιση της κατάθλιψης δεν είναι πολυτέλεια. Είναι μέρος της συνολικής φροντίδας του διαβήτη. Ο συνδυασμός ψυχολογικής υποστήριξης, φαρμακευτικής αγωγής όπου χρειάζεται, και ενίσχυσης των κοινωνικών δεξιοτήτων μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής.
Ένα νέο μοντέλο φροντίδας
Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία προτείνει πλέον την ενσωμάτωση ψυχολόγων διαβήτη στις ομάδες φροντίδας. Αυτό δείχνει πόσο σημαντική θεωρείται πλέον η ψυχολογική διάσταση της νόσου.
Με πληροφορίες από American Diabetes Association. Mental Health Care for People with Diabetes. 2023 και Harvard Medical School. Depression and diabetes: A two-way street. 2021.
Με πληροφορίες από: American Diabetes Association (ADA) – Harvard Health Publishing – Harvard Medical School – CDC – Centers for Disease Control and Prevention